Gemiddelde leestijd: 4 minuten

Heb je ooit geprobeerd om met familie of vrienden over het levenseinde te praten? Alleen kreeg je antwoorden als “Daar hoeven we nu niet over na te denken, schat” of “Waarom doe je zo negatief?”

Misschien heb je overwogen het belang van planning en organisatie te bespreken. Maar hoe kun je zo’n gesprek tactvol op gang brengen? En hoe maak je afspraken over het levenseinde die in overeenstemming zijn met jouw waarden en prioriteiten? De kans is aanwezig dat je je zorgen maakt over de mogelijke reacties van je dierbaren. Of dat je bang bent om dit gevoelige onderwerp aan te snijden.

Onze samenleving aarzelt en weigert de realiteit van de dood onder ogen te zien. Daardoor is het niet altijd een gemakkelijke taak. Gesprekken over het plannen van het levenseinde zijn echter een geweldige kans. Je komt op een zinvolle manier met mensen in contact door belangrijke zaken rond leven en dood te bespreken. In deze blog lees je vijf belangrijke stappen om je op weg te helpen. Zo kunnen jullie productieve gesprekken voeren over het plannen van het levenseinde.

Stap 1: Stel een doel vast

Voordat je begint, is het van cruciaal belang dat je nadenkt over wat je met het gesprek wil bereiken. Neem hiervoor goed de tijd voordat je begint. Dit zal een grote invloed hebben op het verloop van het gesprek. Stel een doel voor jezelf.

Zo kan het gesprek je helpen om deze doelen te bereiken. Wanneer de ander openstaat voor een dergelijk gesprek, zal het je band versterken. (Maar niet iedereen reageert hetzelfde, dus bedenk ook met wíe je het gesprek wil voeren.)

Stap 2: Denk na over je eigen zorgen / angsten

Voordat je een moeilijk gesprek begint, is het handig je eigen zorgen en angsten uit te spreken. Dit vermindert vaak de spanning voor alle betrokkenen. Deze aanpak zorgt vaak voor een beter begrip van jouw zienswijze. Vooraf hierover nadenken helpt je ook bij het formuleren van hoe je jouw zorgen effectief kunt overbrengen.

Wil je in gesprek gaan met iemand die normaal gesproken niet over de dood praat? Dan kan het nuttig zijn om te beginnen met een uitspraak als: “Ik wil graag iets bespreken, maar ik ben bang dat je het als negatief opvat” of “Ik ben bang dat dit gesprek ongemakkelijk voor je zal voelen”. Verrassend genoeg maakt dat het gesprek over dit gevoelige onderwerp vaak makkelijker.

Stap 3: Creëren van context

Leg aan de ander uit wat jou beweegt om het hierover te willen hebben. Of waarom je er graag over na wil denken. Het plannen van zaken rondom je eigen levenseinde is nog niet overal even vanzelfsprekend. De derde stap van het proces vraagt je om na te denken over de omstandigheden waardoor je dit gesprek graag zou willen voeren. Afhankelijk van je eigen situatie en gezondheid is elke context anders.

Je kunt bijvoorbeeld praten over het overlijden van je eigen dierbaren. Hoe hun uitvaart was, wat je aansprak of tegenstond. Of over een boek, serie, film, etc. dat je geïnspireerd heeft. Geef vooral aan dat je hoopt dat jouw geliefden weten wat jouw wensen zijn.

Stap 4: Leg jouw redenen uit

Een effectieve manier om een gesprek op gang te brengen is door aan te geven waarom je het gesprek wil voeren. Overweeg jij om dit gesprek aan te gaan? Het kan je helpen om een lijst met positieve en negatieve zaken te maken. Vervolgens kies je voor jouw meest relevante situatie en vertel dit aan je gesprekspartner. Deze aanpak helpt ervoor te zorgen dat het gesprek productief blijft.

Bespreek het onderwerp voordat het te laat is. Hoe lastig het ook is. Wanneer nabestaanden tijdens het al moeilijke proces van rouw ook nog keuzes moeten maken over wat jij eigenlijk zou willen, brengt dat onherroepelijk extra stress met zich mee. Op deze manier voorkom je dat mensen onenigheid met elkaar krijgen over wat jij het liefste zou willen.

Stap 5: Even tot jezelf komen

Neem na het gesprek wat tijd voor jezelf. Het is essentieel om na te denken over hoe jij je voelt en te herkennen welke aspecten van het gesprek goed gingen. De onderstaande oefening helpt de positieve elementen te versterken voor de volgende keer. (Ongeacht hoe succesvol het gesprek was.)

Als reflectie op het gesprek kun je de volgende zin aanvullen:

Na die dialoog ervoer ik een bepaald gevoel, namelijk: ____________________.

Dingen die volgens mij soepel verliepen in het gesprek: ____________________.

Mijn leermoment uit dit gesprek vond plaats toen ____________________.

Heb je zelf tips om dit moeilijke gesprek makkelijker te maken?

Laat dan een reactie achter 😘🙏